CAN ->
Oto szybkie podsumowanie czasownika CAN. Wszyscy uczący się języka angielskiego znają ten czasownik. Jest to jeden z absolutnie podstawowych czasowników, tuż obok „be” oraz „have”. Wyraża on:
- Umiejętności – coś co potrafimy robić:
I can sing.
Can you play tenis?
I can’t ski.
- Możliwości – coś, co mamy możliwość wykonać:
I can come here tomorrow.
I can’t help you with that.
- Przypuszczenia
Riding a motorbike can be dangerous.
- Stosowany jest w połączeniu z czasownikami see, hear, feel, smell, remember, imaging w opisywaniu sytuacji, które dzieją się w momencie mówienia (wyjątkowo nie stosujemy tu konstrukcji czasu present continous, ale dodajemy przed czasownikiem właśnie CAN):
I can hear something strange.
Can you see this?
Can you remember where are the keys?
- Pytania o pozwolenie I prośby:
Can you help me?
Can I go out earlier tomorrow?
Uwaga! Czasownik CAN jest jedynym czasownikiem, który w formie przeczącej pisane jest łącznie z partykułą NOT: CANNOT, w formie skróconej zaś przyjmuje formę CAN’T.
Could ->
Czasownik COULD wyraża:
- Umiejętność w przeszłości:
I could swim when I was 5.
He couldn’t read when he was 6.
- Możliwość w przeszłości:
I couldn’t find my keys.
We could go to the seaside, but we chose the mountains.
- Uprzejme prośby I propozycje:
Could you help me, please?
Could we finish it later?
BE ABLE TO ->
Tak najprościej, wyrażenie „to be able to” oznacza po prostu „móc, być w stanie” i może być stosowane wymiennie z czasownkiem „can” I „COULD”
I can speak English.
Ale czasownik CAN jest czasownikiem ułomnym, czyli mówiąc najprościej stosujemy go tylko w czasie present simple i past simple właśnie w formach CAN i COULD. Czasów zaś i przeróżnych innych form mamy więcej i tam konieczny będzie zastosowanie wyrażenia ‘TO BE ABLE TO’.
Wyrażenie „to be able to” składa się z 3 elementów.
– czasownika to be, który będziemy odmieniać przez osoby (I am, you are etc) i czasy (np. I was, you were, I had been, I have been, I will be)
– able
-to
Dwa ostatnie elementy są niezmienne. Będziemy tu więc operować pierwszym członem wyrażania, ale daje ono nam ogromne możliwości i nie jesteśmy już ograniczeni.
Możecie więc powiedzieć:
I can do it myself.
Albo
I am able to do it myself.
Can you speak English?
Albo
Are you able to speak English?
Ponieaż w wyrażeniu „to be able to” mamy czasownik „to be” pytania zawsze będziemy tworzyć przez tzw. Inwersję czyli przestawienie czasownika na sam początek:
I am able to speak English.
Are you able to speak English?
I am not able to speak English.
Formę przeczącą “I am not able to speak English” możemy też wyrazić nieco inczej:
I am unable to speak English.
Inny przykład:
She can’t hear the message.
=
She’s not able to hear the message.
=
She’s unable to hear the message.
W czasie przeszłym past simple powiemy:
I couldn’t do it yesterday.
Albo
I wasn’t able to do it yesterday.
Albo
I was unable to do it yesterday.
I teraz przechodzimy do zastosowania wyrażenia „to able to” , w którym nie możemy już użyć czasownika „can”, chociaż bardzo by był nam potrzebny, bo chcemy powiedzieć np. chiciałbym umieć, chciałbym być w stanie, jutro będę mogła lub zastosować czas typu perfect, w którym potrzebna nam trzecia forma czasownika (a czasownik „can” trzeciej formy nie ma) lub z różnymi wyrażeniami np. used to, I wish..
I would like to be able to speak Chinese. – Chciałbym umieć mówić po chińsku.
He would like to be able to travel more. – On chciałby być stanie podróżować więcej.
We would like to be able to go to the cinema more often. – Chcielibyśmy móc chodzić więcej do kina.
I used to be able to run very fast. – Kiedyś potrafiłem bardzo szybko biegać.
They used to be able to meet every day. – Kiedyś mogli spotykać się codziennie.
I will be able to do it tomorrow. – Jutro będę mogła to zrobić.
I might be able to come to the party. – Może będę mogła przyjść na imprezę.
I should be able to dance well already. – Powinieniem być już w stanie dobrze tańczyć.
I havent’ been able to finish this report, yet. – Jeszcze nie mogłem skończyć tego raportu.
He hasn’t been able to learn English all these years. – Prze tyle lat nie mógł nauczyć się angielskiego.