Czasowniki frazowe – phrasal verbs – to jeden z największych wyzwań i problemów w języku angielskim, dlatego postanowiłam poświęcić im nową serię odcinków podcastu „Twój przewodnik języka angielskiego”.
Czasownik frazowe to czasowniki składające się z czasownika głównego np. look i z przyimka, który zupełnie zmienia jego znaczenie, np:
Look – patrzeć
Look for – szukać
Look up – sprawdzać
Nie zawsze jednak jest tak, że przyimek stojący obok czasownika tworzy z nim spójną całość. Czasami jest to po prostu czasownik i przyimek, np.
Look at – patrzeć na
Ucząc się języka angielskiego musimy więc zapoznać się czasownikami frazowymi, spróbować je rozpoznawać, rozumieć i w końcu stosować samodzielnie, ponieważ są one integralną częścią języka angielskiego. Rzeczywiście, trudno jest ich się nauczyć, ponieważ nie kojarzą nam się .. kompletnie z niczym. Tym bardziej, że z reguły znamy już czasownik bazowy, a tutaj po dodaniu przyimka pojawia się zupełnie nowe znaczenie, np.
Bring – przynosić
Bring up – wychowywać
Co więcej, są one zawsze stosowane w języku potocznym, wręcz częściej niż ich bazowe, „normalne” odpowiedniki. Jeżeli chcemy cieszyć się ze zrozumienia naszego ulubionego serialu oglądanego w oryginale, to bez czasowników frazowych ani rusz, ponieważ pojawią się one tam bardzo często.
Ich znajomość ważna jest również, ponieważ jeżeli chcesz „wskoczyć” na wyższy poziom znajomości języka bez nich także ani rusz. Przejście z poziomu B to poziomu C to przede wszystkim bowiem sprawne posługiwanie się „phrasal verbs”.
Natywni użytkownicy języka posługują się nimi praktycznie nieustanie w języku mówionym, ale jeżeli musisz napisać esej, wypracowanie, pracę zaliczeniową, formalny list bardziej przydatne i właściwe są tradycyjne czasowniki.
Czasowniki frazowe dzielą się na dwie podstawowe grupy: czasowniki przechodnie i nieprzechodnie (Eng: transitive vs intransitive verbs).
Ucząc się takich czasowników warto uczyć się ich na przykładach w zdaniach i wówczas łatwiej będzie zaklasyfikować je do poszczególnej grupy, a tym samym zapamiętać w wyrażeniu czy jest on przechodni, czy też nie.
Czasowniki nieprzechodnie (intransitive) to takie, które nie potrzebują uzupełnienia ich o dodatkową informację, aby skutecznie funkcjonować w zdaniu, nie możemy także ich „rozdzielić”, czyli przyimek zawsze musi stać tuż za czasownikiem głównym, np.:
Burn down – spalić się
The whole house burnt down.
Czasowniki przechodnie (transitive) to takie, które potrzebują dopełnienia, takiego „dopowiedzenia” lub uzupełnienia ich sensu.
Ta grupa czasowników frazowych dzieli się na kolejne dwie podgrupy:
Rodzielne (separable) – w których dopełnienie możemy umieścić pomiędzy czasownikiem głównym, a przyimkiem lub za całym ‘frejzalem’:
put on – zakładać
I put on my Tshirt.
I put my Tshirt on.
Oraz nierozdzielne (inseparable) – w których nie możemy oddzielić przyimka od czasownika głównego i dopełnienie stoi zawsze po całym czaswoniku frazowym:
Run into – wpaść na kogoś, spotkać kogoś przypadkiem
I always run into my old friend John in this shop.
A jak się uczyć czasowników frazowych?
Są dwie główne „szkoły”.
Jedna to uczenie się według czasownika, np.
Look for
Look after
Look into
Druga, to uczenie się według przyimka, np.
Warto także zacząć od najczęściej używanych frejzali, aby łagodnie się do nich przyzwyczajać.
Najskuteczniej jednak można je zapamiętać czytając zdania z ich zastosowaniem i zapamiętując już nie wyrażenia, ale właśnie zdania, które zawierają czasowniki frazowe.
Ale spokojnie, najlepiej „osłuchiwać” się z ich użyciem i budować takie zdania, w których jesteśmy pewni, jak możemy ich użyć. Z czasem ich stosowanie będzie coraz łatwiejsze.
Przykłady zabawnych frejzali zawierające nazwy zwierząt:
Pig out – obeżreć się (eat a lot of food at once)
We pigged out at the last party.
Monkey around – hasać, zbawiać się
The children were monkeying around in the new playground
Fish out – wydobyć, wyjąc
He fished out from the bottom of his wardrobe a Tshirt he has been looking for ages.
Duck out – wymigiwać się od zrobienia czegoś
He tried to duck out of doing housework.
Chiken out – stchórzyć, wystraszyć się
Do you chicken out or are you going to fight with me?